woensdag 31 augustus 2011

Uitverkocht

Om ons huis in te richten, melden we ons bij de lokale IKEA. Leuke winkel, we kennen mensen die er werken. Binnen in de blauwe doos, is het bijna alsof ik op bekend terrein ben. De EKTORP banken, de BILLY boekkasten, de met plexiglas platen afgedekte trapjes van de hoogslapers, wat gezellig allemaal. Zelfs de mensen in dit vertrouwde decor, gedragen zich zoals verwacht. Vrouwen beginnen knus een praatje met elkaar in een mini-huiskamer met veel donkergekleurd hout en rood-oranje gestreepte kussens. De papieren meetlinten worden erbij gepakt om vast te stellen of die side table wel echt in de hal past. Als ze denken dat niemand het ziet, duwen stelletjes steels tegen een bed - om te testen of het wel stevig genoeg is?

Voortvarend noteren we met het kleine potloodje de artikelnummers en de plek in het magazijn ze te vinden moeten zijn: bedden, tafels, stoelen etc. Onze matrassen liggen nu nog op de grond, en we eten aan en op tuinmeubilair. Weldra zal er een legertje IKEA-mensen bij ons op de stoep staan, om alles inelkaargeschroefd op de juiste plek te zetten. Dat was het plan: de basics kopen bij IKEA en de rest aanvullen met lokaal spul. En dan liefst niet uit de Habitat die geen echte Habitat is, of een van de andere meubelaars met een sterk Jordanesque aanbod. Rijk gebloemd, verguld, met krullen, glitters en spiegels. Je kent het wel.

In het IKEA-magazijn wacht een teleurstelling. Behalve de bedden voor de kinderen is géén van de uitgekozen spullen op voorraad. Geen één! Daar zouden de mensen die daar wat over te zeggen hebben, eens wat aan moeten doen! Wanneer de spullen wél weer verkrijgbaar zijn? Dat loopt uiteen van 'enkele weken' tot 'pffff...??'. Happy shopping! We eten dus nog wel even van plastic.

zaterdag 27 augustus 2011

Arabische vriendelijkheid


Het is half twee 's middags. Warmer dan op dit moment wordt het niet vandaag, en we hebben een lekke band.
T. bladert door de handleiding van de auto. Ook hij heeft nog nooit een band verwisseld. Ik vervloek ondertussen onze stommiteit zonder een druppel drinkwater op pad te gaan. Misschien duurt dit wel uren.

Een man van middelbare leeftijd - lange witte thobe aan, gehaakt mutsje op het hoofd - verschijnt uit het niets en kijkt belangstellend over T's schouder naar zijn vorderingen met de krik. Met een gebaar van 'laat mij maar even', duwt hij 'm opzij. Hij verwisselt geroutineerd de band en doet ondertussen een poging tot lichte conversatie in het Arabisch. T. knikt en glimlacht zijn hoofd bijna in tweeën. Als de klus is geklaard, schudt de man T. ferm de hand en zwaait mij en de kinderen herhaaldelijk en hartelijk toe.

Half zeven 's avonds. De zon is net onder en de oproep tot gebed schalt uit elk huizenblok over de straten. Wij zijn op weg naar een iftar, maar zijn even gestopt om te pinnen. Voordat we kunnen uitstappen, klopt een jonge man op ons raam. Hij houdt een flesje water en een zakje met etenswaren omhoog. Hebben we honger en dorst? Dan mogen we het hebben. Hij zag ons staan aan de kant van de weg en had nog wat lekkers over. Iedereen moet iets eten als tijdens Ramadan de zon verdwijnt. Bizar? Ja! Maar ook zo ongekend áárdig.

dinsdag 23 augustus 2011

Ramadan

Iedereen met verblijfservaring in Saudi-Arabië, uitte al twijfels bij het horen van mijn vliegdatum. 'Dat is midden in de Ramadan. Kun je je vertrek niet uitstellen? Er is dan echt níéts te doen, en iedere expat is weg.' Ook de Lonely Planet raadde deze periode af. 'For non-Muslims, Ramadan is best avoided, as getting a day-time meal can be difficult and opening hours are patchy.' Ach, dat zal wel meevallen, stelde ik me hoopvol voor. Geen haar op mijn hoofd die er bovendien aan dacht het vertrek nóg langer uit te stellen.

Zoals dat vaak gaat met ervaringsdeskundigen: ze hebben gelijk. Overdag eten en drinken we gewoon thuis op de compound. Maar er is verder geen bal te dóén. Winkels gaan pas in de loop van de middag open, restaurants zetten de pannen een paar uur na de iftar (de eerste maaltijd na zonsondergang, zo tegen een uur of zeven) op het vuur - tenzij ze buffetten serveren aan iftarpubliek.

Ook is het hier nu bloedheet: ruim boven de veertig graden nog steeds. 's Nachts koelt het af tot 29 graden. Dat wringt veel initiatief en energie uit een lichaam. Hoe moslims het vasten volhouden in deze ongenadige omstandigheden? Veel mensen keren hun dag-nachtritme om. Twee dagen geleden sprak ik af met L., een Nederlandse vrouw die al twintig jaar in Saudi-Arabië woont met haar Saudische man en hun kinderen. Ze haalde me om half 10 's avonds op van de compound en reed (althans haar chauffeur) met me naar een enorm winkelcentrum. In Starbucks dronken we thee. 'Tijdens de Ramadan sta ik pas tegen een uur of drie 's middags op. Ik kook, samen met mijn twee Filippijnse maids en zorg dat ik op tijd klaar ben voor het avondgebed. Vroeger deed ik daar niet aan mee, maar mijn dochter vroeg of ik tenminste daarbij wilde zijn. Ik doe dat voor haar. Daarna eten we met het gezin en soms met vrienden.'

Nauwgezet vertelt L. over haar verdere programma. 'We kijken tv-series die alleen tijdens Ramadan worden vertoond. Daarna gaat mijn man vaak terug naar de zaak. Ik ga soms nog even de deur uit, zoals vanavond, met vriendinnen naar de mall.' Ik kan me dat voorstellen. Vanaf een uur of half 11 's avonds is de mall veranderd in een bruisend centrum, waar stelletjes, vriendengroepen en complete gezinnen flaneren en met elkaar in gesprek zijn. Hier gebéúrt er dus wat, realiseer ik me, enigszins gerustgesteld. Tijdens Ramadan blijk je wel tot twee uur 's morgens te kunnen winkelen (welke koopbehoefte mensen hebben op dat tijdstip, is me nog onduidelijk) en tot na die tijd dineren. Zo lang houdt L. het niet vol. 'Na thuiskomst eet ik nog wat en ga met mijn kinderen een film kijken. Meestal vallen we tegen een uur of vijf, zes in slaap.'

L. spreekt - ook na twintig jaar - compleet accentloos Nederlands. Ze dankt dat aan haar intensieve contacten met de Nederlandse community in Jeddah. Of ik me soms kandidaat wil stellen voor een bestuursfunctie bij de Nederlandse Vereniging? Binnenkort zijn de verkiezingen. Waarschijnlijk is dat heel gezellig. Als die andere Nederlanders net zo aardig zijn als L. kan het jaarlijkse Sinterklaasavondje nog echt een feestje worden.

Op de compound is nu vrijwel geen levende ziel te bekennen. De activiteiten die staan aangekondigd in de Mura Bustan A-Z, het compoundgidsje, vervallen kennelijk tijdens de Ramadan. Blijft over: met het compoundbusje naar Serawat, de international market van Jeddah. Geen idee wat het is, maar ik ben erbij morgenochtend. Zwemmen in het prachtige zwembad vlak achter ons huis (of, bij wijze van uitstapje, in een van de andere zwembaden) scoort ook hoog op de to do-lijst. Want hoewel dat buiten is, is het de temperatuur in het water goed te doen. De speeltuintjes smelten bijna, ook al staan ze idyllisch in de schaduw van palmbomen en bougainvillea. Vandaag bakten we een taart. Beetje Facebooken. Boekje lezen. De kinderen vermaken. Nog vijf dagen, dan start Eid, het suikerfeest. En dat schijnt een groot feest te worden in Jeddah. Ik verheug me erop.

woensdag 17 augustus 2011

Hordenlopen in abaya

Na de landing op King Abdulaziz international airport in Jeddah stapte ik een compleet nieuwe dimensie binnen. Zó genadeloos warm maakte ik het zelden mee als op die vliegtuigtrap; alsof je bent ingesloten in een mega-droogkap. De shuttlebus naar de terminal was al behoorlijk vol. Toch waren er zitplaatsen vrij. De mannen (in witte thobe) staan, vrouwen (in zwarte abaya, met sluier) mogen zitten. Gunstige lokale gewoonte, ik paste me moeiteloos aan.

In de terminal vormden zich de rijen voor de visa-controle. Rijen voor pelgrims, op weg naar Mekka. Rijen voor inwoners van de golfstaten. Een rij voor diplomaten en zakenlieden. Maar nergens een rij voor 'overigen'. Uhhmmm...? Een vriendelijke militair van hooguit 16 jaar oud stapte op me af en begeleidde me - in het Arabisch - naar een redelijk korte rij. Kreeg ik, als alleenreizende vrouw met twee kinderen, een voorkeursbehandeling? Na een volle dag reizen en met inmiddels zicht op T. via de schuifdeuren, was ik daar erg aan toe.

Maar nee, ineens lag de voortvarende controle stil. Net toen ik aan de beurt was, verliet 'mijn' controleur zijn post. Wat nu? Zijn naaste collega bleef wel zitten, maar zijn rij was enorm. T. zwaaide bijna zijn arm uit de kom. Aan het geduld van de kinderen kwam het einde rap in zicht. Ik had 't gehad: waar bleef die vent?! De zittenblijver wenkte. Ik mocht de paspoorten bij hem neerleggen en voordringen. Oh joy! Elektronische vingerafdrukken en portretfoto laten maken aan de balie. Stempels, formulieren en we zijn binnen!

Volgende horde: de bagagecarroussel. Een kruier (hier bestaan ze nog, lang leve de verborgen werkloosheid!) diende zich aan, klaar om mijn koffers op z'n kar te laden. Lang verhaal kort: geen koffers, formulieren invullen aan de lost luggage balie ('What is telephone number for your husband?') en dóór naar de schuifdeuren, naar T.

De blijdschap op het gezicht van de man, die mijn kinderen om de nek sprongen en die ik volgens protocol kort de hand schudde, is gelukkigmakend. Het is heerlijk om weer met z'n vieren te zijn.

dinsdag 9 augustus 2011

We gáán!

De visa zijn rond! Onze paspoorten liggen klaar bij het Visumburo en zaterdagochtend vertrekken we. Eindelijk, eindelijk gaat het echt gebeuren. Ik kan het bijna niet geloven.

zondag 7 augustus 2011

Not yet

Maandag zou onze grote vertrekdag zijn. Maar dat is het niet. De visa zijn er niet. Dus we vertrekken niet. Niet, niet, nog steeds NIET!

Alle benodigde documenten liggen sinds afgelopen woensdag bij de Saudische ambassade in Den Haag. De hele stapel is ook akkoord en rechtsgeldig bevonden. Maar zelfs dat geeft geen recht op een visum. De ambassade bekijkt ook online de database met goedgekeurde visumaanvragen bij de immigratiedienst in Riyadh. Jammer genoeg deden ze dat pas donderdag. Die dag start het weekend in Saudi-Arabië en vrijdag is de heilige dag. In hun weekend ligt het ambtelijke leven stil in Saudi-Arabië. Ook als de server van de immigratiedienst down is en geen Saudische ambassade ter wereld meer toegang heeft tot de database, dan is dat jammer voor de visumaanvragers. Tijdens 'ons' weekend - wanneer de server mogelijk weer toegankelijk is geraakt - is hier de ambassade dicht en opnieuw dikke jammer voor de visumaanvragers die op maandagochtend om 8.00 uur wilden opstijgen.

Dussss.... Uitstel, geen afstel, maar flink balen. Dat wel. En vanaf maandag weer gespannen afwachten op goede berichten.